Zdrowe Wybory – Terapia Słoneczna

Winston J. Craig*

Przekład polski © Arkadiusz Bojko

Lake Union Herald, 03/2012

 

Właściwa ekspozycja na światło słoneczne zapobiega powstawaniu szeregu schorzeń.

Światło słoneczne wpływa na poprawę naszego zdrowia fizycznego i psychicznego.

Odpowiednia ekspozycja na światło słoneczne jest źródłem wielu korzyści zdrowotnych. Może podnieść na duchu i pomaga w walce z depresją, szczególnie w czasie krótkich zimowych dni. Brak światła słonecznego uważa się za główne źródło sezonowego rozstroju emocjonalnego. Słońce działa terapeutycznie w rekonwalescencji pooperacyjnej. Pacjenci, wystawieni na obfite działanie promieni słonecznych mają mniejsze zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe.

Dla wielu ludzi ekspozycja na światło słoneczne jest głównym źródłem witaminy D. Szacuje się, że ok. 50% Amerykanów wykazuje niedobór witaminy D. Niewiele produktów zawiera witaminę D, a te do których jest ona dodawana zwykle nie zawierają jej w ilości odpowiedniej do tego, by w pełni pokryć nasze zapotrzebowanie. Niedobór witaminy D zwiększa podatność na złamania kości i ma inne negatywne konsekwencje zdrowotne.

Właściwy poziom witaminy D jest ważnym czynnikiem zapobiegającym powstawaniu nowotworów, szczególnie piersi oraz jelita grubego i odbytu. Badania prowadzone w Australii, Wielkiej Brytanii i USA wykazały, że zmniejszona ekspozycja słoneczna ma związek ze zwiększonym ryzykiem raka prostaty. Poprawienie poziomu witaminy D przez zwiększenie ekspozycji na promienie słoneczne i zwiększenie spożywania produktów wzbogaconych o witaminę D polepszyło w grupie badanych charakterystykę kardio-metaboliczną poprawiając poziom cholesterolu HDL (tzw. „dobry cholesterol” czyli High Density Lipoproteins), trójglicerydów i ciśnienie krwi. Niski poziom witaminy D wykazywał związek ze zwiększonym ryzykiem nadciśnienia, chorób serca i układu krążenia, raka i zwiększonej śmiertelności z innych powodów.

Witamina D reguluje aktywność limfocytów T i B. Osoby z niskim poziomem witaminy B są bardziej narażone na choroby autoimmunologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane czy artretyzm reumatyczny. Niedobór witaminy D wykazuje związek z astmą u dzieci i rozwojem cukrzycy typu 1. Badania przeprowadzone na kobietach w okresie menopauzy  wykazały, że te, które dostarczały organizmowi 2,000 IU (International Units – Międzynarodowe Jednostki) witaminy D dziennie miały o 90% mniej infekcji górnych dróg oddechowych w porównaniu z kobietami, które zażywały tylko 400 IU dziennie.

Niewielkie ilości witaminy D znajdują się w suszonych na słońcu grzybach i w produktach, do których witamina D jest dodawana, takich jak mleko, mleko sojowe, ryżowe czy migdałowe, płatki śniadaniowe, czy sok pomarańczowy. Piętnaście minut ekspozycji na działanie promieni słonecznych na ramiona i nogi, 2-3 razy w tygodniu, między godziną 10:00 rano a 3:00 po południu w okresie od późnej wiosny do wczesnej jesieni jest w normalnych warunkach wystarczające do tego, by organizm wyprodukował potrzebną mu ilość witaminy D. Jednak w okresie od listopada do marca, osoby mieszkające w rejonie Wielkich Jezior (USA) [dotyczy też Polski] nie są w stanie produkować witaminy D ze światła słonecznego i może w ich przypadku być potrzebna suplementacja w ilości 1,000 IU dziennie. Należy pamiętać, że wyższe dawki suplementów witaminy D (5,000 – 10,000 IU utrzymywane miesiącami) mogą być toksyczne.

Zwiększona ekspozycja na promienie słoneczne przyśpiesza starzenie się skóry i wpływa na powstawanie raka skóry; stosowanie kremów z filtrem SPF 15 hamuje produkcję witaminy D o 99%. Ze względu na to, że słońce szybko niszczy skórę na twarzy, powinniśmy zakładać coś, co będzie ją chroniło (np. kapelusz z rondem). Osoby w starszym wieku są bardziej narażone na niedobory witaminy D, gdyż jej synteza w organizmie w wieku 70 lat jest na poziomie 30% w stosunku do wieku 25 lat. Witamina D poprawia stan i wydajność mięśni, co opóźnia procesy starzenia.

*(Winston J. Craig Ph.D., RD, jest profesorem dietetyki na Andrews University)

 

Posted in Aktualności.